Με εκλογή Τρικαλινού στο νέο Δ.Σ. της Ομοσπονδίας ( Π.Ο.Σ.Σ.)

Το Σάββατο 31/3/2012 στην πόλη της Θεσσαλονίκης διεξήχθησαν εκλογές για την ανάδειξη του νέου Δ.Σ., της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων (Π.Ο.Σ.Σ.). 

Στις εκλογές της Π.Ο.Σ.Σ. συμμετείχε και η αντιπροσωπεία του Τρικαλινού Συλλόγου  «ΤΑ ΚΟΝΑΚΙΑ»  με τον Χρήστο Ρούσσα  ( Πρόεδρος του συλλόγου Τρικάλων) και τον νεαρότερο σε ηλικία Σαρακατσάνο  Κωστή Γιαννακό του Γεωργίου. Σε αυτές τις εκλογές ο Τρικαλινός Σύλλογος, με τον Βενιαμίν Σαρακατσάνο, ανάμεσα σε 14 υποψηφίους, εκλέχτηκε στην 4η θέση της κατάταξης σε Πανελλήνιο επίπεδο. Στα 30 έτη του Συλλόγου των Τρικάλων, μετά την εκλογή, του κ. Μόρφου Χρήστου στην θέση του Αντιπροέδρου της Π.Ο.Σ.Σ, είναι η δεύτερη φορά στην ιστορία του Συλλόγου που συμμετείχε με υποψηφιότητα. Κατόπιν, αρχαιρεσιών ο κ. Κ. Γιαννακός θα είναι υπεύθυνος για την διοργάνωση του 32^ου  Πανελλήνιου Ανταμώματος στο Περτούλι, όπως και για την δημιουργία- λειτουργία  του Διαδικτυακού Ραδιοφώνου της Π.Ο.Σ.Σ.

Τα αποτελέσματα, από τις εκλεγμένες υποψηφιότητες Συνομοσπονδίες Συλλόγων (Σ.Σ)  είναι :

ΜΟΥΤΣΙΑΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ( Σ.Σ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ)  47 Ψήφοι 

ΠΑΠΠΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ( Σ.Σ. ΛΑΡΙΣΑΣ) 44 Ψήφοι

ΚΥΡΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ (ΣΣ ΗΜΑΘΙΑΣ) 43 Ψήφοι

ΓΙΑΝΝΑΚΟΣ ΚΩΣΤΗΣ (Σ.Σ. ΤΡΙΚΑΛΩΝ) 41 Ψήφοι

ΝΑΣΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ (Σ.Σ. ΕΒΡΟΥ) 38 Ψήφοι

ΓΚΟΓΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ( Σ.Σ. ΣΕΡΡΩΝ) 37 Ψήφοι

ΒΑΣΙΛΟΥΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ (Σ.Σ. ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ) 36 Ψήφοι

ΚΑΡΥΩΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (Σ.Σ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ) 35 Ψήφοι

ΖΑΡΑΛΗ ΜΑΡΙΑ (Σ.Σ. ΠΕΛΛΑΣ) 35 Ψήφοι.

Οι υπόλοιποι υποψήφιοι έλαβαν :

ΛΑΦΑΤΖΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ (Σ.Σ.  ΠΙΕΡΙΑΣ) 33 Ψήφοι

ΑΝΑΤΟΛΙΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ( ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΟΣ) 31 Ψήφοι

ΜΑΡΜΑΓΚΙΩΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ (Σ.Σ. ΕΥΞΕΙΝΟΥΠΟΛΗΣ) 25 Ψήφοι

ΓΑΤΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (Σ.Σ. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ) 21 Ψήφοι

ΑΗΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (Σ.Σ. ΠΙΕΡΙΑΣ) 21 Ψήφοι.

  Το Νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ο.Σ.Σ. απαρτίζεται  από εννέα μέλη βάση καταστατικού, τα οποία είναι :

ΠΡΟΕΔΡΟΣ :                           ΜΟΥΤΣΙΑΝΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ  ( ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ-ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ )

ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ :                  ΚΥΡΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ  (ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ)

ΤΑΜΙΑΣ :                                 ΚΑΡΥΩΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ( ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ )

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ :     ΒΑΣΙΛΟΥΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ( ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ )

ΕΙΔΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ :      ΓΚΟΓΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ  ( ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ)

ΜΕΛΟΣ :                                 ΠΑΠΠΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ( ΛΟΓΙΣΤΗΣ )

ΜΕΛΟΣ :                                 ΓΙΑΝΝΑΚΟΣ ΚΩΣΤΗΣ ( ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ –ΛΟΓΙΣΤΗΣ )

ΜΕΛΟΣ :                                 ΝΑΣΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ( ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ )

ΜΕΛΟΣ :                                 ΖΑΡΑΛΗ ΜΑΡΙΑ ( ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ )

Το νέο Δ.Σ. της Π.Ο.Σ.Σ. αποτελείται από τέσσερις νέες μορφωμένες προσωπικότητες μεταπτυχιακού επιπέδου όπου ο καθένας έχει οριστεί σε τομείς, όπως : Διοργάνωση Πανελλήνιου Ανταμώματος Περτουλίου, Δημιουργία και Λειτουργία  Σαρακατσάνικου Διαδικτυακού Ραδιοφώνου, Διοργάνωση Συνεδρίου  Λάρισας 2013, Δημιουργία Ηλεκτρονικής Εφημερίδας, Διοργάνωση Απόδημου Ελληνισμού, Διοργάνωση Διαδικτυακών Σχέσεων (Κ. Γιαννακός, Κ. Παππάς, Σ. Νάστος , Χ. Βασιλούδης), τέσσερις έμπειρους ανθρώπους και γνώστες, τόσο σε θέματα της Σαρακατσάνικης  Παράδοσης, όσο και σε θέματα Διοίκησης της Π.Ο.Σ.Σ.  (Γ. Μουτσιάνας, Α. Καρυώτης, Γ. Γκόγκος, Κ. Κυργιάννης) και μια εκπρόσωπο των γυναικών (Μ. Ζαραλή).

ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ Ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης

(Από το βιβλίο τού   Άρη Ν. Πουλιανού: Σαρακατσάνοι Ο Αρχαιότερος λαός τής Ευρώπης, 1993)

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

1. Οι Σαρακατσάνοι, με όλα τα ανθρωπολογικά και παλαιοανθρωπολογικά δεδομένα, αναδεικνύονται ο αρχαιότερος λαός της Ευρώπης. Αποτελούν μία αδιάλειπτη βιολογική συνέχεια του Homo sapiens, όπως εμφανίζεται στην Παλαιολιθική Εποχή με αρκετά υπολείμματα γνωρισμάτων που οδηγούν στα ίχνη των Αρχανθρώπων της Κατώτερης Παλαιολιθικής, όταν το Ανθρώπινο Γένος αρχίζει να παίρνει τη σημερινή του μορφή και να εμφανίζει έντονα χαρακτηριστικά Σύγχρονου, Σοφού, Λογικού και Κοινωνικού όντος με έναρθρη λαλιά, δηλαδή πριν από περίπου 700.000 χρόνια.

2. Το ολιγότερο που μπορεί να συμπεράνει κανείς με την ανθρωπολογική μελέτη τους, είναι ότι αποτελούν μία «επανεμφάνιση» στο χρόνο των αρχαιοτάτων κατοίκων της Ηπείρου μας, του είδους του Ανθρώπου του λογικού, ο οποίος απλώνεται στην Ευρώπη κατά τη Μουστιαία εποχή (~ 50.000 χρόνια).

3. Η γλώσσα των Σαρακατσαναίων, σύμφωνα με τα γλωσσολογικά δεδομένα, ήταν και είναι μόνο η Ελληνική, η οποία προφανώς πρωτοπαρουσιάζεται στα βουνά της Πίνδου (Άγραφα και Τζουμέρκα) πριν μερικές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, επιβιώνει κοινωνικά μέσα από την κλειστή οικογενειακή παράδοση των πρώτων προμηθευτών τροφής της ανθρωπότητας, που γίνονται πια οργανωμένοι ποιμένες, και η εξέλιξη του είδους με τη φυσική επιλογή φτάνει στη σημερινή του μορφή. Έτσι μπορεί να πει κανείς, ότι η Ελληνική, έμμεσα, με τα ανθρωπολογικά στοιχεία, αποτελεί τη ρίζα των γλωσσών των λεγομένων «ινδοευρωπαϊκών» λαών. 

Με τις μετακινήσεις των λαών αυτών προς Βορρά, Δύση και Ανατολή, οι γλώσσες τους δημιουργήθηκαν αρκετά ανεξάρτητα η μία από την άλλη, αλλά χωρίς να εξαφανιστεί ποτέ από τη δομή τους ο αρχικός πυρήνας της ευρωπαϊκής της Πίνδου, δηλαδή της πρωτοελληνικής. Οι γερμανικές θεωρίες περί καθόδου της γλώσσας μας, και των ίδιων των Ελλήνων, από τη Βόρεια Ευρώπη πρέπει να απορριφθούν παντελώς. Συνεπώς η θεωρία των «εκπολιτιστών» ( kulturtregeiter) από το Βορρά , εξυπηρετεί, άλλα σχέδια, αντιεπιστημονικά. Οι ξανθοί προτού «ξανθήνουν» στο νέο τους γεωγραφικό περιβάλλον μίλαγαν κάποιο είδος προελληνικής ή και πρωτοελληνικής. Τουλάχιστον δεν μπορούν ν΄ αρνηθούν ότι από τις νότιες περιοχές της Ευρώπης πήραν φύτρα και εξελίχθησαν σαν Νεάνθρωποι. Είναι αυτό επιστημονικό δεδομένο που δεν πέφτει πια με καμιά πολιορκία κανενός κάστρου. Όσο για τη γλώσσα δεν μένει πια παρά να παραδεχτούν, αν δεν δέχονται σαν «μητέρα» των γλωσσών την Ελληνική, ότι μόνο με μια επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος λύνεται το πρόβλημα. Όλα τα άλλα εκ του πονηρού, αλλά όχι στον 21^ο αιώνα. Ζήτωσαν, λοιπόν, οι Σαρακατσαναίοι (!!) που βοήθησαν δια μέσου των αιώνων να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη του Ανθρώπου τουλάχιστον στον Ευρωπαϊκό χώρο. Φυσικά, δεν αξιοποιούμε το συμπέρασμα αυτό ρατσιστικά, γιατί παραδεχόμαστε την ανθρώπινη εξέλιξη, όλα τα όντα ίσια ενώπιον της φύσης, κηρύσσουμε την ειρήνη και την αγάπη μεταξύ των λαών και ανθρώπων, γι αυτό και παλεύουμε κατά του ρατσισμού, που τον χρησιμοποιούν οι κομπλεξικοί πολιτικάντηδες για να επιβληθούν πάνω σε άλλους.

4. Με την ανθρωπολογική έννοια οι Σαρακατσάνοι ανήκουν στην Ηπειρωτική ποικιλία των Ευρωπαιοειδών, και όχι στην Αιγαιακή, που είναι κατοπινή εξέλιξη. Οι Ευρωπαιοειδείς απλώνονται από τα Πυρηναία ως τον Καύκασο δια μέσου της Ευρώπης. Από κει και πέρα έχουμε όλες τις δυνατές υποποικιλίες που αναπτύσσονται σ αυτό το χώρο και επιδρούν ακόμα και μέχρι τους Άϊνου της Ιαπωνίας. Γενικότερο συμπέρασμα: οι Πρωτοευρωπαίοι καταλαμβάνουν αρχικά όλο το χώρο της Ευρώπης και της βόρειας Ασίας. Ο ανθρωπολογικός τύπος της Πίνδου (continental) είναι ο αρχικός πυρήνας των Ευρωπαίων, γνωστός σήμερα και σαν Διναρικός. Οι Σαρακατσάνοι όμως της Πίνδου απετέλεσαν το κλειδί για την ανίχνευση της προϊστορίας των Ευρωπαίων. Δεν γνωρίζω αν η ΕΕ γίνει πραγματικότης ή αργότερα διαλυθεί, ανθρωπολογικά όμως οι ευρωπαϊκοί λαοί έχουν κοινή ρίζα που πρωτοφύτρωσε εδώ στη ΝΑ Ευρώπη, στην Ελλαδική Χερσόνησο.

Η Σαρακατσάνικη Φορεσιά

Η σαρακατσάνικη φορεσιά χαρακτηρίζεται από τη σοβαρότητα των σκούρων χρωμάτων και τα πολλά συμβολικά στοιχεία που αποτυπώνονται πάνω της. Όλα τα ρούχα, οι γυναίκες τα έφτιαχναν μόνες τους χρησιμοποιώντας πάντα υφάσματα δικής τους κατασκευής.
Τα πολύμορφα κεντητά μοτίβα στις ποδιές των γυναικών -τις λεγόμενες «παναούλες»- σχετίζονται με τη ζωή, τη γονιμότητα, τις συλλογικές μεταφυσικές αξίες και αντιστοιχούν σε μεγάλους σταθμούς της ζωής όπως η γέννηση, ο γάμος, ο θάνατος. Εντοπίζεται συχνά το σύμβολο του σταυρού, απόδειξη της θρησκευτικότητας των Σαρακατσάνων, καθώς και του φεγγαριού, του ήλιου και του φιδιού, που θεωρούνται σύμβολα γονιμότητας και ευημερίας. Ορισμένες ποδιές είχαν φυτικό διάκοσμο, με δέντρα, κλωνάρια και λουλούδια που φορούσαν συνήθως στις ανοιξιάτικες μετακινήσεις τους. Ακόμα τα αυστηρά γεωμετρικά σχήματα πάνω στις γυναικείες κάλτσες, πιστεύεται, πως συμβόλιζαν το σύμπαν.


Η γυναικεία σαρακατσάνικη φορεσιά της Θεσσαλίας αποτελείται από τα εξής κομμάτια:
1. Κατασάρκι: Είναι μάλλινο άσπρο υφαντό το οποίο χτυπούσαν στη νεροτριβή. Φοριέται για εσώρουχο και είναι ανοιχτό στο στήθος με κοντά μανίκια, περίπου δέκα πόντους κάτω από τον ώμο.
2. Πουκάμισο: Είναι μακρύ βαμβακερό υφαντό με κέντημα στα μανίκια από τον ώμο μέχρι τον αγκώνα. Είναι ανοικτό στο στήθος και έχει κέντημα πέντε πόντων και από τις δύο πλευρές μέχρι το λαιμό. Το κέντημα αυτό είναι το ίδιο με το κέντημα στα μανίκια.
3. Ζωστάρι: Είναι είδος μακρύ γιλέκου, που φτάνει μέχρι τους γοφούς. Είναι κεντημένο και από τις δύο πλευρές του μπροστινού μέρους, οι οποίες λέγονται προφύλλια. Έχει μεγάλο άνοιγμα στο στήθος, το οποίο καλύπτεται από το πουκάμισο.
4. Φούστα: Είναι φτιαγμένη από μάλλινο υφαντό φίνο ύφασμα, λεπτό με γυαλιστερή επιφάνεια και είναι μακριά μέχρι τη γάμπα. Είναι φτιαγμένη από τρία παράλληλα κομμάτια υφαντού υφάσματος μαζεμένα σούρα, για να γίνουν πιέτες, και ραμμένα στο ζωνάρι της φούστας. Τα χρώματα της φούστας είναι σκούρα βυσσινί ή γαλάζιο και ήταν στολισμένη με δύο ή τρία κολλήματα από δαντέλα και κεντοπάνι σε ανάλογες αποστάσεις από το γόνατο και κάτω. Στο κάτω μέρος έχει δαντέλα σε σχέδιο μύτες χρωματιστές. Οι πιο επίσημες φούστες, πολύ παλιά, ήταν κεντημένες στο κάτω μέρος γύρω στα δέκα εκατοστά με χρωματιστές κλωστές σε διάφορα σχέδια.
5. Μανίκια: Φοριούνται στα χέρια και πιάνονται με κόπτσα από το κατασάρκι. Το κάτω μέρος πιάνει τον καρπό, είναι πλεκτό με διάφορα σχέδια και το έλεγαν χειρότι. Το υπόλοιπο είναι φτιαγμένο από μάλλινο ή βαμβακερό ύφασμα.
6. Τραχλιά: Φοριέται στο λαιμό και καλύπτει το άνοιγμα του στήθους με μια προέκταση από ύφασμα που έχει από κάτω. Είναι κεντημένη και στολισμένη με δαντέλες και φρέντζες.
7. Ποδιά: Φοριέται μπροστά από τη φούστα, δένεται στη μέση και είναι μακριά μέχρι το τελείωμα της φούστας. Το ύφασμα της ποδιάς είναι βαμβακερό ή μάλλινο. Είναι κεντημένη και στολισμένη με δαντέλα και κεντοπάνι.
8. Μαντήλι: Είναι σταμπωτό βαμβακερό με κρόσια και έχει κίτρινο ή άσπρο χρώμα. Φοριέται στο κεφάλι δεμένο πίσω.
9. Κάλτσες: Είναι πλεκτές με νήμα άσπρο και μάλλινες χρωματιστές κλωστές σε διάφορα γεωμετρικά σχέδια. Φοριούνται στα πόδια από το γόνατο μέχρι τον αστράγαλο.
10. Πατούνες-κοντοτσούραπο: Φοριούνται στο κάτω μέρος του ποδιού, στην πατούσα και πιάνουν μέχρι τον αστράγαλο.
11. Κάπα πανωφόρι: Φοριέται πάνω από το ζωστάρι, είναι αμάνικο και φτάνει μέχρι τη μέση. Είναι κεντημένο στις δύο μπροστινές πλευρές και πίσω στην πλάτη. Στην πλάτη έχει ριγμένα δύο κεντημένα μανίκια διακοσμητικά.
12. Τσαρούχια με φούντες, όμοια με τα ανδρικά.

Η αντίστοιχη ανδρική φορεσιά μέχρι το 1920 αποτελούνταν από τα εξής:
1. Κατασάρκι
2. Πουκάμισο: Είναι άσπρο με μεγάλα φαρδιά μανίκια.
3. Φουστανέλα μακριά.
4. Κάλτσες: Είναι μάλλινες υφαντές μέχρι τους μηρούς, με καλτσοδέτα και φούντα κάτω από το γόνατο.
5. Ζωνάρι: Είναι μάλλινο και το φοριέται στη μέση. Πάνω από το ζωνάρι, παλιότερα, φορούσαν το σιλάχι ή σλιάφι, όπως το έλεγαν. Το σιλάχι είναι δερμάτινη πλατιά ζώνη με πολλές θήκες για χρήματα και όπλα.
6. Τσιπκένι: Είναι το επίσημο πανωφόρι και φοριέται πάνω από το πουκάμισο. Είναι μάλλινο, από τσόχα σε χρώμα μπλε ή πράσινο, με δύο μανίκια ριγμένα στις πλάτες, κεντημένα με κορδόνι μαύρο ή χρυσό.
7. Σκούφια: Είναι ένα στρόγγυλο χαμηλό κάλυμμα που φοριέται στο κεφάλι. Το επίσημο είναι φτιαγμένο από ένα γυαλιστερό ύφασμα, σαν μεταξωτό.
8. Τσαρούχια με φούντες.
Μετά το 1920 αντικατέστησαν τη φουστανέλα και τις κάλτσες, με τη μπουραζάνα. Η μπουραζάνα ήταν άσπρη ή μαύρη, φτιαγμένη με μάλλινο ύφασμα χτυπημένο στη νεροτριβή. Δενόταν στη μέση με χοντρό μάλλινο πλεκτό κορδόνι ή άσπρο σχοινί, το οποίο ήταν περασμένο εσωτερικά στο ζωνάρι της. Τη φορούσαν με γιλέκο και μαύρο ή μπλε σακάκι. Αργότερα φόρεσαν κοστούμι, τύπου ευρωπαϊκού, φτιαγμένο από μπλε υφαντό ύφασμα με σακάκι, παντελόνι και γιλέκο.

Ανάρπαστη η παραδοσιακή πίτα των Σαρακατσαναίων στα Τρίκαλα

Πραγματοποιήθηκε σήμερα το μεσημέρι στα «Κονάκια» των Σαρακατσαναίων στα Τρίκαλα, η εκδήλωση για την κοπή της Πρωτοχρονιάτικη πίτας. Μια πίτα …παραδοσιακή που έγινε ανάρπαστη, όπως και οι τυρόπιτες, λαχανόπιτες, γαλατόπιτες και φυσικά ο πλαστός.

Στον χώρο όπου λειτουργεί το Πολιτιστικό Κέντρο των Σαρακατσαναίων των Τρικάλων, βρέθηκε πλήθος κόσμου, με την διοίκηση του Συλλόγου «Τα Κονάκια», να είναι ικανοποιημένη από την επιτυχία της εκδήλωσης, που ουσιαστικά, σηματοδοτεί την αντίστροφη μέτρηση για το ετήσιο Αντάμωμα τους στα Περτουλιώτικα λιβάδια.